Ratusz w Nowym Warpnie

Ratusz w Nowym Warpnie to prawdziwa perła architektury na mapie Pomorza Zachodniego. Ten unikatowy zabytek, uznawany za jeden z najciekawszych architektonicznie budynków tego typu w Polsce, zachwyca swoją ryglową konstrukcją i bogatą historią sięgającą końca XVII wieku. Usytuowany w sercu malowniczego miasteczka, stanowi nie tylko siedzibę lokalnych władz, ale również symbol tożsamości i dumy mieszkańców. Podczas mojej wizyty w tym urokliwym zakątku województwa zachodniopomorskiego, ratusz zrobił na mnie ogromne wrażenie swoją wyjątkową bryłą i atmosferą, jaką wokół siebie tworzy.

Historia ratusza

Historia ratusza w Nowym Warpnie jest fascynująca i pełna dramatycznych zwrotów. Pierwsza wzmianka o budynku władz miejskich w tym miejscu pochodzi z 1556 roku, kiedy to wspominano o gotyckim ratuszu podczas odbudowy miasta po pożarze z 1555 roku. Niestety, jak wiele budowli w tamtych czasach, ratusz padał ofiarą żywiołu ognia wielokrotnie.

Obecny budynek został wzniesiony w 1697 roku, po tym jak poprzedni spłonął podczas wielkiego pożaru miasta w 1692 roku. Od tamtej pory, mimo upływu ponad 320 lat, ratusz nieprzerwanie pełni swoją pierwotną funkcję jako siedziba władz miejskich, co czyni go naprawdę wyjątkowym obiektem na skalę krajową.

Z oryginalnej gotyckiej budowli zachowały się jedynie fundamenty, na których postawiono obecny barokowy gmach. W latach 1885 i 1894 przeprowadzono remonty wnętrza i elewacji. Na początku XX wieku dobudowano od wschodu ryglową remizę strażacką, która obecnie stanowi integralną część budynku i mieści biura urzędu gminy.

Po 1945 roku ratusz pełnił funkcję siedziby Miejskiej Rady Narodowej, jednak od 1948 roku przez dekadę pozostawał nieużytkowany z powodu złego stanu technicznego. Po remoncie w latach 60. XX wieku ponownie stał się siedzibą władz samorządowych. W 2011 roku obiekt przeszedł kompleksowe prace remontowo-konserwatorskie, a rok później został wyróżniony w konkursie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zabytek Zadbany”.

Architektura i wygląd

Ratusz w Nowym Warpnie to prawdziwy majstersztyk architektury ryglowej. Został wzniesiony w technice szachulcowej (zwanej też ryglową lub murem pruskim), z wykorzystaniem drewna dębowego wypełnionego cegłą. Ta konstrukcja nadaje budynkowi niepowtarzalny charakter i czyni go jednym z najcenniejszych zabytków tego typu w Polsce.

Bryła ratusza jest rozczłonkowana, z wysokim dwukondygnacyjnym korpusem głównym nakrytym dachem dwuspadowym oraz niższymi partiami bocznymi o osobnych zadaszeniach. Budynek został wzniesiony na planie prostokąta, z czworoboczną wieżą wtopioną w korpus od strony zachodniej.

Najbardziej charakterystycznym elementem ratusza jest kwadratowa wieża zegarowa z barokowym hełmem, zwieńczona wysmukłą ośmioboczną latarnią i sterczyną z wiatrowskazem. Wieża ta stanowi dominantę architektoniczną miasta i jest doskonałym przykładem transpozycji form budownictwa sakralnego do funkcji świeckich.

Wejście główne od strony południowej prowadzi do obszernej sieni z narożną jednobiegową klatką schodową. Ratusz zachował w pełni formę bryły i kompozycję architektoniczną elewacji, co czyni go obiektem o wyjątkowej wartości historycznej i kulturowej.

Otoczenie ratusza

Ratusz usytuowany jest w centrum układu staromiejskiego, pośrodku placu rynkowego, obecnie noszącego nazwę plac Zwycięstwa. Przed fasadą, od strony ulicy Kościuszki, rosną okazałe lipy, które dodają temu miejscu uroku i charakteru.

Na placu przy ratuszu znajduje się ciekawie zdobiona pompa uliczna oraz pomnik Hansa Hartiga – niemieckiego malarza i grafika, który mieszkał w Nowym Warpnie przed II wojną światową. Po zmroku teren starówki oświetlają stylowe lampy uliczne, niektóre z nich ozdobione są kwietnikami, co dodaje uroku temu miejscu.

Uliczki wokół ratusza są brukowane, co podkreśla historyczny charakter starówki. Pomiędzy okolicznymi kamienicami znajduje się brama wejściowa w formie łuku z płaskorzeźbionym jachtem, prowadząca do Alei Żeglarzy. W pobliżu ratusza zlokalizowany jest również zabytkowy kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP pochodzący z XV wieku.

Informacje dla odwiedzających: – Ratusz nie jest ogólnie dostępny dla turystów, gdyż pełni funkcję siedziby Urzędu Miasta i Gminy w Nowym Warpnie – Wieża ratuszowa również nie jest udostępniana do zwiedzania – Najlepszą porą na zwiedzanie okolic ratusza są godziny pracy urzędu (w dni robocze) – Dojazd: do Nowego Warpna można dotrzeć drogą wojewódzką nr 114, przez miasto przebiega również czerwony szlak rowerowy „Wkrzańska Puszcza” oraz zielony Międzynarodowy Szlak Rowerowy R-66 wokół Zalewu Szczecińskiego – Przy ratuszu znajduje się parking na kilkanaście samochodów oraz stojaki na rowery – Wstęp na plac i możliwość obejrzenia ratusza z zewnątrz są bezpłatne

Nowe Warpno – kontekst historyczny

Nowe Warpno to malownicze miasteczko położone około 43 km na północny zachód od centrum Szczecina, w powiecie polickim. Jego historia sięga średniowiecza, a układ urbanistyczny starówki zachował swój historyczny charakter do dziś.

Nowowarpieńska starówka jest jednym z najpiękniejszych i najstarszych elementów miasta. Oprócz ratusza, na uwagę zasługują charakterystyczne budynki ryglowe z przełomu XVIII i XIX wieku oraz murowana zabudowa mieszkalna i gospodarcza z przełomu XIX i XX wieku.

Miasto wielokrotnie doświadczało pożarów, które kształtowały jego architekturę i historię. Szczególnie dotkliwy był pożar z 1692 roku, po którym odbudowano nie tylko ratusz, ale i znaczną część miasta.

Atrakcje w okolicy ratusza

Podczas wizyty w Nowym Warpnie warto zobaczyć nie tylko ratusz, ale również inne atrakcje znajdujące się w jego pobliżu. Na uwagę zasługuje Aleja Żeglarzy, port jachtowy, pomnik Rybaka oraz wieża widokowa, z której rozciąga się piękny widok na Zalew Szczeciński i Jezioro Nowowarpieńskie.

Spacerując po starówce, można również zobaczyć posąg ryby, kulę ziemską, promenadę oraz miejską plażę. Warto także odwiedzić kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XV wieku oraz kościół pod wezwaniem świętego Huberta.

Nowe Warpno to idealne miejsce dla miłośników spokojnego wypoczynku, historii i architektury. Malownicze położenie między Zalewem Szczecińskim a Jeziorem Nowowarpieńskim sprawia, że jest to również raj dla wodniaków i miłośników przyrody.

Podsumowanie

Ratusz w Nowym Warpnie to wyjątkowy zabytek, który łączy w sobie funkcjonalność siedziby władz miejskich z niezwykłą wartością historyczną i architektoniczną. Jego ryglowa konstrukcja, charakterystyczna wieża z barokowym hełmem oraz nieprzerwana ciągłość funkcji od ponad trzech wieków czynią go obiektem unikatowym na skalę kraju. Choć wnętrze ratusza nie jest dostępne dla turystów, już sama możliwość podziwiania tej perełki architektury z zewnątrz stanowi wystarczający powód, by odwiedzić urokliwe Nowe Warpno. Spacer po brukowanych uliczkach starówki, wśród zabytkowych kamienic i w cieniu wiekowych lip, pozwala przenieść się w czasie i poczuć atmosferę minionych epok. Ratusz, jako najcenniejszy zabytek miasta, stanowi nie tylko świadectwo bogatej historii regionu, ale również symbol trwałości i ciągłości kulturowej Pomorza Zachodniego.